မာတိကာသို့ ခုန်သွားရန်

ဗုဒ္ဓါနုဿတိ

ဝီကီပီးဒီးယား မှ

ဗုဒ္ဓါနုဿတိသည် ဗုဒ္ဓဘာသာ၏ ကမ္မဋ္ဌာန်း (၄၀) အနက် အနုဿတိကမ္မဋ္ဌာန်း (၁၀) ပါး၏ တစ်မျိုးဖြစ်ပြီး၊ ဘုရားရှင်၏ ဂုဏ်တော်များကို အာရုံပြု၍ အဖန်တလဲလဲ အောက်မေ့ပွားများသော ဘာဝနာတရားဖြစ်သည်။ ဗုဒ္ဓါနုဿတိပင် ဖြစ်သည် []။ ဤကမ္မဋ္ဌာန်းသည် ဘုရား၏ ဂုဏ်တော်များကို လေးမြတ်ယုံကြည်မှုဖြင့် စိတ်ကို ငြိမ်သက်စေပြီး သမာဓိကို ဖြစ်ပေါ်စေရန် ရည်ရွယ်သည်။

ဂုဏ်တော်များအနက် တစ်ခုခုကို ရွေးချယ်၍ အာရုံပြုနိုင်သော်လည်း၊ အများအားဖြင့် “အရဟံ” ဂုဏ်တော်ကို အစပြု၍ ပွားများလေ့ ရှိသည်။

“အရဟံ” ၏ အနက်ငါးပါး

[ပြင်ဆင်ရန်]

ဝိသုဒ္ဓိမဂ္ဂတွင် “အရဟံ” ဂုဏ်တော်၏ အနက်ငါးမျိုးကို ဖော်ပြထားသည်-

  1. ကိလေသာမှ အဝေးကြီး ကင်းဝေးသူ - ဝါသနာအငွေ့ဓာတ်နှင့်တကွ ကိလေသာများကို ဖျက်ဆီးနိုင်သည်။
  2. ကိလေသာဖျက်ဆီးသူ - တစ်ထောင့်ငါးရာကိလေသာကို အရဟတ္တမဂ်ဉာဏ်ဖြင့် ချိုးဖျက်သူ။
  3. သံသရာစက်ရဟတ် ဖျက်ဆီးသူ - အဝိဇ္ဇာ-တဏှာဦးစီးသော ပဋိစ္စသမုပ္ပါဒ်ကို ချိုးဖျက်သူ။
  4. ပူဇော်ထိုက်သူ - သီလ၊ သမာဓိ၊ ပညာဂုဏ်ဖြင့် လူ၊ နတ်၊ ဗြဟ္မာတို့၏ ပူဇော်ခံထိုက်သူ။
  5. ဆိတ်ကွယ်ရာ၌ မကောင်းမှု မပြုသူ - ကိုယ်၊ နှုတ်၊ စိတ်ဖြင့် ပါပမှ ကင်းစင်သူ။ []

ဗုဒ္ဓါနုဿတိ စီးဖြန်းနည်း

[ပြင်ဆင်ရန်]

ဗုဒ္ဓါနုဿတိကမ္မဋ္ဌာန်းကို အောက်ပါအဆင့်များဖြင့် ပွားများရသည်-

၁။ သမာဓိထူထောင်ခြင်း  

- ယောဂီသည် ရှေးဦးစွာ ဩဒါတကသိုဏ်း သို့မဟုတ် အာနာပါနကမ္မဋ္ဌာန်းဖြင့် စတုတ္ထဈာန်သမာဓိကို ထူထောင်ရသည်။ ထိုသမာဓိမှ ဖြစ်ပေါ်လာသော အလင်းရောင်အကူအညီဖြင့် ဘုရားရုပ်ပွားတော်ကို အာရုံပြုရသည်။

၂။ ပုံတော်မှ ဂုဏ်တော်သို့ ပြောင်းရှုခြင်း  

- ရုပ်ပွားတော်ကို သက်တော်ထင်ရှားဘုရားဟု အမှတ်ပြု၍ အာရုံယူပြီး၊ ထင်ရှားမြင်လာသောအခါ ဂုဏ်တော်သို့ အာရုံပြောင်းရသည်။ ဥပမာ- “အရဟံ” ဂုဏ်တော်၏ အနက်တစ်ခုကို ရွေးချယ်၍ “အရဟံ-အရဟံ” ဟု နှလုံးသွင်းသည်။

- သမာဓိအားကောင်းလာသောအခါ ပုံတော်ပျောက်၍ ဂုဏ်တော်အာရုံ၌ ဘာဝနာစိတ် ငြိမ်ဝပ်စွာ ကပ်တည်သည်။

၃။ ဥပစာရသမာဓိသို့ ဆိုက်ရောက်ခြင်း  

- ဂုဏ်တော်အာရုံ၌ ဘာဝနာစိတ်ကို တစ်နာရီခန့် ငြိမ်ဝပ်စွာ ကပ်တည်နိုင်ပါက၊ နီဝရဏများ ကွာကျလျက် ဥပစာရသမာဓိသို့ ဆိုက်ရောက်သည်။ ဈာန်အင်္ဂါ (၅) ပါး ထင်ရှားလာသော်လည်း၊ အပ္ပနာဈာန်သို့ မရောက်ဘဲ ဥပစာရဈာန်သာ ဖြစ်သည်။

၄။ ကျန်ဂုဏ်တော်များကို ဆက်လက်ပွားများခြင်း  

- “အရဟံ” ဂုဏ်တော်တွင် ကျွမ်းကျင်ပြီးပါက၊ “သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ” စသည့် ကျန်ဂုဏ်တော်များကို နည်းတူ ပွားများပြီး ဝသီဘော်အောင် လေ့ကျင့်ရသည်။

ဂုဏ်တော်ကို အာရုံပြုသော နာမ်တရား

[ပြင်ဆင်ရန်]

ဗုဒ္ဓါနုဿတိသည် ဥပစာရသမာဓိကိုသာ ရွက်ဆောင်ပေးသော ကမ္မဋ္ဌာန်းဖြစ်သည်။ ဤတွင် ဘာဝနာဇောသည် မဟာကုသိုလ် မနောဒွါရိကဇော ဖြစ်၍ (၇) ကြိမ်သာ စောနိုင်သည်။ ဇောနောင်၌ တဒါရုံ ကျခွင့် ရှိသလို မကျခွင့်လည်း ရှိသည်။

  • လောကီဂုဏ်တော် (ဥပမာ- ဒါန၊ သီလ၊ ဝိပဿနာဉာဏ်) ကို အာရုံပြုပါက၊ ကာမအာရုံ ဖြစ်၍ ဝိဘူတအာရုံဆိုလျှင် တဒါရုံ ကျနိုင်ပြီး၊ အဝိဘူတအာရုံဆိုလျှင် မကျနိုင်။
  • လောကုတ္တရဂုဏ်တော် (ဥပမာ- မဂ်ဉာဏ်၊ ဖိုလ်ဉာဏ်) ကို အာရုံပြုပါက၊ ကာမအာရုံ မဟုတ်သောကြောင့် တဒါရုံ မကျနိုင်ပေ။ သို့သော် ဂုဏ်တော်များသည် အတိဣဋ္ဌာရုံ (အလွန်နှစ်သက်ဖွယ်အာရုံ) ဖြစ်၍ သောမနဿတဒါရုံ (၅) မျိုးသာ ကျနိုင်သည်။ ဥပေက္ခာတဒါရုံ ကျရန် အလွန်ခက်ခဲသည်။
    ဗုဒ္ဓါနုဿတိ ဇယား

ဗုဒ္ဓါနုဿတိ၏ အကျိုးကျေးဇူး

[ပြင်ဆင်ရန်]

ဤကမ္မဋ္ဌာန်းကို ပွားများခြင်းဖြင့် အောက်ပါအကျိုးများ ရရှိသည်-

  1. ဘုရားဂုဏ်တော်ကို လေးမြတ်ယုံကြည်မှု တိုးပွားခြင်း။
  2. စိတ်ငြိမ်းအေးပြီး သမာဓိအား ရရှိခြင်း။
  3. သဒ္ဓါ၊ ပညာ စသော ကုသိုလ်တရားများ ဖြစ်ပေါ်ခြင်း။
  4. သေခါနီးအချိန်၌ ဘုရားဂုဏ်ကို အောက်မေ့၍ ကောင်းသော ဂတိသို့ လားနိုင်ခြင်း။

ဗုဒ္ဓါနုဿတိကမ္မဋ္ဌာန်းသည် ဘုရား၏ ဂုဏ်တော်များကို အာရုံပြု၍ စိတ်ကို ငြိမ်သက်စေပြီး ဥပစာရသမာဓိသို့ ဆိုက်စေသော ဘာဝနာတရားဖြစ်သည်။ ယောဂီသည် သမာဓိအခြေခံဖြင့် ရုပ်ပွားတော်မှ ဂုဏ်တော်သို့ အာရုံပြောင်း၍ “အရဟံ-အရဟံ” စသည်ဖြင့် ပွားများရာ၌၊ စိတ်ကြည်လင်မှုနှင့် ကုသိုလ်အကျိုးကို ရရှိသည်။ ဤကမ္မဋ္ဌာန်းကို စတုရာရက္ခတရားတစ်ခုအဖြစ် ဝိပဿနာမတိုင်မီ ကြိုတင်လေ့ကျင့်ထားသင့်ပြီး၊ ဘုရားဂုဏ်တော်၏ နက်နဲမှုကို လေးမြတ်စွာ အောက်မေ့ပွားများရန် သူတော်ကောင်းတို့အား တိုက်တွန်းပါသည်။[]

ဆက်စပ်ဖတ်ရှုရန်

ကိုးကား

  1. “ဗုဒ္ဓံ အာရဗ္ဘ ဥပ္ပန္နာ အနုဿတိ ဗုဒ္ဓါနုဿတိ” (ဝိသုဒ္ဓိ၊၁၊၁၉၁)
  2. အာရကတ္တာ ဟတတ္တာ စ၊ ကိလေသာရီန သော မုနိ။ ဟတသံသာရစက္ကာရော၊ ပစ္စယာဒီန စာရဟော။ န ရဟော ကရောတိ ပါပါနိ၊ အရဟံ တေန ဝုစ္စတိ။ (ဝိသုဒ္ဓိ၊၁၊၁၉၅။)
  3. နိဗ္ဗာန်သို့ သွားရာ တစ်ကြောင်းတည်းသောလမ်း။ ဖားအောက်တောရဆရာတော်