လက် ခွတ် ထိမ် ပြေ၊ ကုတ် သစ် ဒေ၊ တွက်ရေခုနစ်ရပ်
ပုံပန်းသွင်ပြင်
လက် ခွတ် ထိမ် ပြေ၊ ကုတ် သစ် ဒေ၊ တွက်ရေခုနစ်ရပ် သည် မြန်မာဆိုရိုးစကား ဖြစ်သည်။[၁]
အဓိပ္ပာယ်
[ပြင်ဆင်ရန်]“လက် ခွတ် ထိမ် ပြေ၊ ကုတ် သစ် ဒေ၊ တွက်ရေခုနစ်ရပ်” ဆိုသည်မှာ ကမ္ဘာပေါ်ရှိ ထင်ရှားသော သစ်ပင်ကြီး ခုနစ်ပင်ကို စုစည်းဖော်ပြထားသော ဆိုရိုးစကားဖြစ်သည်။ ၎င်းသစ်ပင်များသည် ဒဏ္ဍာရီလာ တိုက်ကြီးများ သို့မဟုတ် ဒေသများနှင့် ဆက်စပ်နေသည်။
- “လက်” ဆိုသည်မှာ “လက်ပံပင်” ကို ရည်ညွှန်းပြီး ဂဠုန်ပြည်၌ ပေါက်ရောက်သည်ဟု ဆိုသည်။
- “ခွတ်” ဆိုသည်မှာ “သခွတ်ပင်” ကို ရည်ညွှန်းပြီး အသူရာပြည်၌ ပေါက်ရောက်သည်ဟု ဆိုသည်။
- “ထိမ်” ဆိုသည်မှာ “ထိမ်ပင်” ကို ရည်ညွှန်းပြီး အနောက်ကျွန်း၌ ပေါက်ရောက်သည်ဟု ဆိုသည်။
- “ပြေ” ဆိုသည်မှာ “ဇမ္ဗုသပြေပင်” ကို ရည်ညွှန်းပြီး တောင်ကျွန်း၌ ပေါက်ရောက်သည်ဟု ဆိုသည်။
- “ကုတ်” ဆိုသည်မှာ “ကုက္ကိုပင်” ကို ရည်ညွှန်းပြီး အရှေ့ကျွန်း၌ ပေါက်ရောက်သည်ဟု ဆိုသည်။
- “သစ်” ဆိုသည်မှာ “ပင်လယ်ကသစ်ပင်” ကို ရည်ညွှန်းပြီး တာဝတ္တိသာ နတ်ပြည်၌ ပေါက်ရောက်သည်ဟု ဆိုသည်။
- “ဒေ” ဆိုသည်မှာ “ပဒေသာပင်” ကို ရည်ညွှန်းပြီး မြောက်ကျွန်း၌ ပေါက်ရောက်သည်ဟု ဆိုသည်။
ဤဆိုရိုးစကားသည် ရှေးခေတ် မြန်မာတို့၏ ကမ္ဘာနှင့် သစ်ပင်များအပေါ် ယုံကြည်မှုနှင့် ဒဏ္ဍာရီဆိုင်ရာ အယူအဆများကို ထင်ဟပ်စေသည်။
ကိုးကားချက်များ
[ပြင်ဆင်ရန်]- "ကမ္ဘာ့သစ်ပင်ကြီး ခုနစ်ပင်ဆိုသည်မှာ (လက်၊ ခွတ်၊ ထိမ်၊ ပြေ၊ ကုတ်၊ သစ်၊ ဒေ၊ တွက်ရေ ခုနစ်ရပ်) ဟု ဆရာမြတ်တို့ စပ်ဆိုတော်မူခဲ့သည့်အတိုင်း…၊" [၂]