ဝစ်စတီးရီးယား
ဝစ်စတီးရီးယား | |
---|---|
ပန်းများမြိုင်နေသော ဝစ်စတီးရီးယား ဆိုင်နဲစစ် (Wisteria sinensis) | |
မျိုးရိုးခွဲခြားခြင်း ![]() | |
လောက: | Plantae |
Clade: | Angiosperms |
Clade: | Eudicots |
Clade: | Rosids |
မျိုးစဉ်: | Fabales |
မျိုးရင်း: | ဖယ်ဘေးစီး |
မျိုးဇာတ်: | ဝစ်စတီးရီးယိုင်း |
မျိုးစု: | ဝစ်စတီးရီးယား Nutt. (1818), nom. cons. |
Synonyms[၁] | |
|
ဝစ်စတီးရီးယားသည် ပဲမျိုးနွယ်ဖြစ်သည့် ဖယ်ဘေးစီးမျိုးရင်းတွင်ရှိသော ပန်းပွင့်သော အပင်မျိုးစုဖြစ်သည်။ ၎င်းမျိုးစုတွင် တရုတ်၊ ဂျပန်၊ ကိုရီးယား၊ ဗီယက်နမ်၊ ကနေဒါတောင်ပိုင်း၊ အရှေ့ပိုင်း၊ အမေရိကန်နှင့် အီရန်မြောက်ပိုင်းတို့ ဇာတိဖြစ်သော ပင်စည်မာ (woody)နွယ်ပင်မျိုးစိတ် လေးမျိုးပါဝင်သည်။ နောက်ပိုင်းတွင် ပြင်သစ်၊ ဂျာမနီနှင့် ဥရောပရှိ အခြားနိုင်ငံများသို့ သယ်ယူစိုက်ပျိုးခဲ့ကြသည်။ အချို့မျိုးစိတ်များသည် လူကြိုက်များသော အလှဆင်အပင်များဖြစ်သည်။ ဤမျိုးစုသိပ္ပံအမည်ကို အင်္ဂလိပ်အရပ်သုံးအမည်အဖြစ်လည်း အသုံးပြုပြီး၊ 'wistaria' ဟု te အစား taဖြင့် စာလုံးပေါင်းနိုင်ပါသည်။[၂][၃](၎င်းစာလုံးပေါင်းတွင် ဝစ်စတဲရီးယား ဟုအသံထွက်သည်။)
ပုံသဏ္ဌာန် ဖော်ပြချက်များ
[ပြင်ဆင်ရန်]ဝစ်စတီးရီးယားပင်စည်များသည် တွယ်တက်၍ရနိုင်သော မည်သည့်နေရာကိုမဆို ရစ်ပတ်တွယ်တက်လေ့ရှိသည်။ အပေါ်မှကြည့်လျှင် ဂျပန်ဝစ်စတီးရီးယား (W. floribunda)သည် လက်ယာရစ် တွယ်တက်လေ့ရှိပြီး၊ တရုတ်ဝစ်စတီးရီးယား (W. sinensis)မှာမူ လက်ဝဲရစ် တွယ်တက်လေ့ရှိသည်။ ၎င်းရစ်ပတ်မှုပုံစံကို ကြည့်ခြင်းအားဖြင့် အတွေ့ရအများဆုံး ဝစ်စတီးရီးယား မျိုးစိတ်နှစ်ခုကို ခွဲခြားသိရှိနိုင်သည်။[၄] ၎င်းတို့သည် မြေပြင်အထက် ၂၀-မီတာ (၆၆-ပေ) အထိတွယ်တက်နိုင်ပြီး၊ ၁၀-မီတာ (၃၃-ပေ) ဘေးတိုက်ဖြန့်ကျက်နိုင်သည်။ ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံး ဝစ်စတဲရီးယားပင်သည် ကယ်လီဖိုးနီးယား ဆီအာရာ မာ့ဒရေ(Sierra Madre) ရှိ ဆီအာရာ မာ့ဒရေ ဝစ်စတဲရီးယား ဖြစ်ပြီး အရွယ်အစား ၁-ဧက (၀.၄၀-ဟက်တာ)ကျော်ရှိပြီး၊ အလေးချိန် 250 တန်ရှိသည်။ ၁၈၉၄-ခုနှစ်တွင် စိုက်ပျိုးခဲ့ပြီး၊ 'တရုတ်လာဗင်ဒါ'(Chinese lavender) အမျိုးအစားဖြစ်သည်။[၅]
ဇီဝမျိုးရိုးခွဲခြားခြင်း
[ပြင်ဆင်ရန်]မျိုးစိတ်များ
[ပြင်ဆင်ရန်]
ကမ္ဘာ့အပင်များအွန်လိုင်းဒေတာဘေ့စ် (Plants of the World Online သို့မဟုတ် POWO)မှတ်တမ်း(၂၀၂၃-စက်တင်ဘာ)တွင် အောက်ပါမျိုးစိတ် ၄-မျိုးကို လက်ခံထားသည်။[၁]
ပုံ | ဒွိနာမသိပ္ပံအမည် | အရပ်သုံးအမည် | ပေါက်ရောက်ရာနေရာ |
---|---|---|---|
![]() |
Wisteria brachybotrys Siebold & Zucc. (syn. Wisteria venusta Rehder & Wils.[၆][၇]) | ပိုးအိဝစ်စတီးရီးယား(Silky wisteria) | ဂျပန် |
![]() |
ဂျပန်ဝစ်စတီးရီးယား (W. floribunda) (Willd.) DC. | ဂျပန်ဝစ်စတီးရီးယား(Japanese wisteria) | ဂျပန် |
![]() |
Wisteria frutescens (L.) Poir. (syn. Wisteria macrostachys) | အမေရိကန်ဝစ်စတီးရီးယား(American wisteria) | အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု (Kentucky to Texas, to Florida, as well as Iowa, Michigan, and New York) |
![]() |
တရုတ်ဝစ်စတီးရီးယား (W. sinensis) (Sims) DC. | တရုတ်ဝစ်စတီးရီးယား(Chinese wisteria) | တရုတ် (Guangxi, Guizhou, Hebei, Henan, Hubei, Shaanxi, and Yunnan.) |
ပုံပြခန်း
[ပြင်ဆင်ရန်]-
တွန့်လိမ် ကောက်ကွေးနေသော ပင်စည်များ
-
ငှက်မွေးရွက်ပေါင်းတစ်ခု
-
ပန်းများ
-
အစေ့အိမ်(အသီး)များ
-
အစေ့များ
-
ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံး ဝစ်စတဲရီးယားပင်ဖြစ်သည့် ဆီအာရာ မာ့ဒရေ ဝစ်စတဲရီးယား
ကိုးကား
[ပြင်ဆင်ရန်]- ↑ ၁.၀ ၁.၁ Wisteria Nutt..။ Plants of the World Online။ Royal Botanic Gardens, Kew။ 2023-01-10 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
- ↑ Bryson၊ Bill (2003)။ "Ch. 6 — Science Red in Tooth and Claw"။ A Short History of Nearly Everything (1st ed.)။ New York, NY: Broadway Books။ ISBN 0-375-43200-0။
- ↑ Dixon၊ Richard။ "Wisteria? Wistaria? Let's call the whole thing off"၊ The Times၊ June 5, 2009။ 5 February 2025 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။ Archived from the original on 29 May 2010။
- ↑ Peter၊ Valder (1995)။ Wisterias : a comprehensive guide။ Portland, Or.: Timber Press။ ISBN 0881923184။ OCLC 32647814။
- ↑ Wistaria Festival : Sierra Madre Wistaria Festival and Car Show, March 22, 2020။ sierramadrenews.net။ 2021-11-29 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။
- ↑ ကိုးကား အမှား - Invalid
<ref>
tag; no text was provided for refs namedTropicos_13062488
- ↑ ကိုးကား အမှား - Invalid
<ref>
tag; no text was provided for refs namedeFloras
![]() | ဤ ဇီဝဗေဒနှင့် သက်ဆိုင်သော ဆောင်းပါးမှာ ဆောင်းပါးတိုတစ်ပုဒ် ဖြစ်သည်။ ဖြည့်စွက်ရေးသားခြင်းဖြင့် မြန်မာဝီကီပီးဒီးယားကို ကူညီပါ။ |