ဝီရိယပါရမီ
| တစ်စိတ်တစ်ပိုင်း ဖော်ပြချက် |
| ဗုဒ္ဓဘာသာ |
|---|
 |
ဝီရိယပါရမီသည် ဗုဒ္ဓဘာသာတွင် ပါရမီဆယ်ပါး၏ အရေးပါသော တရားတစ်ခုဖြစ်ပြီး၊ လုပ်ငန်းတစ်ခုကို အောင်မြင်စွာ ဆောင်ရွက်နိုင်ရန် မရှိမဖြစ်လိုအပ်သော စွမ်းအင်နှင့် ဇွဲလုံ့လကို ကိုယ်စားပြုသည်။ ဗုဒ္ဓ လောကသားတို့၏ အနှိုင်းမဲ့ကျေးဇူးရှင် ကိုယ်ကျင့်ဗုဒ္ဓဝင်တွင် ဝီရိယ၏ သဘောသဘာဝ၊ ပါရမီအဖြစ် ပြည့်စုံရန် လိုအပ်သော အချက်များ၊ ၎င်း၏ အဆင့်သုံးရပ်နှင့် ဝဏ္ဏပထဇာတ်၊ မဟာဇနကဇာတ်တို့မှတစ်ဆင့် ၎င်း၏ လက်တွေ့ထင်ရှားမှုကို ဖော်ပြထားသည်။[၁]
၁. ဝီရိယ၏ သဘောသဘာဝ
[ပြင်ဆင်ရန်]ဝီရိယသည် အဘိဓမ္မာအရ စေတသိက် (စိတ်နှင့်ယှဉ်သော တရား) ဖြစ်ပြီး၊ ကုသိုလ်စိတ်နှင့် အကုသိုလ်စိတ် နှစ်မျိုးစလုံးတွင် ပါဝင်နိုင်သည်။ နိရုတ္တိအရ “ဝီရိယ” ဆိုသည်မှာ “ရဲရင့်ခြင်း” ဟု အဓိပ္ပာယ်ရှိပြီး၊ မြန်မာဝေါဟာရအရ အကုသိုလ်တွင် “မိုက်မဲခြင်း”၊ ကုသိုလ်တွင် “သတ္တိရှိခြင်း” ဟု ခွဲခြားသတ်မှတ်သည်။ အကုသိုလ်တွင် ရဲရင့်ခြင်းသည် မောဟ (မသိခြင်း) က ဦးဆောင်ပြီး၊ ကုသိုလ်တွင် ရဲရင့်ခြင်းသည် အမောဟ (မှန်ကန်စွာ သိခြင်း) က ဦးဆောင်သည်။ ဝီရိယပါရမီသည် ကုသိုလ်ဘက်သို့ ဦးတည်သော သတ္တိရှိခြင်းကိုသာ ယူသည်။
လုပ်ငန်းတစ်ခု၏ အစ၊ အလယ်၊ အဆုံး သုံးပိုင်းတွင် ဝီရိယသည် အခက်အခဲများကို ကျော်လွှားရန် အဓိကသော့ချက်ဖြစ်သည်။ ၎င်းကို အာရမ္ဘဝီရိယ (အစပိုင်းအားထုတ်မှု)၊ နိက္ကမဝီရိယ (အလယ်ပိုင်း ကျော်လွှားမှု)၊ ပရက္ကမဝီရိယ (အဆုံးပိုင်း ပြီးမြောက်မှု) ဟူ၍ အဆင့်သုံးရပ် ခွဲခြားနိုင်သည်။ ဤအဆင့်သုံးရပ်စလုံး ပြည့်စုံမှသာ ဝီရိယသည် ပါရမီအဖြစ် သတ်မှတ်ခံရသည်။
၂. ပါရမီအဖြစ် ပြည့်စုံရန် လိုအပ်ချက်များ
[ပြင်ဆင်ရန်]ဝီရိယသည် တစ်ကိုယ်ကောင်းဆန်သော အားထုတ်မှုမျှသာ ဖြစ်နေပါက ပါရမီဟု မခေါ်နိုင်ပါ။ ၎င်းကို ပါရမီအဖြစ် ပြည့်စုံစေရန် ကရုဏာ (သူတစ်ပါးအပေါ် ကြင်နာမှု) နှင့် ဥပါယကောသလ္လဉာဏ် (ဆက်ဆံခံရသူများအတွက် အကျိုးရှိသော ဉာဏ်) တို့ ရှေ့သွားဖြစ်ရန် လိုအပ်သည်။ ကရုဏာမပါဘဲ ဝီရိယသည် မောဟ၏ မျက်လှည့်သာဖြစ်ပြီး၊ မြင့်မြတ်သော ရည်မှန်းချက်ကို မဆောင်နိုင်ပါ။ ထို့ပြင်၊ သီလ (ကိုယ်ကျင့်သိက္ခာ) နှင့် သမာဓိ (စိတ်တည်ငြိမ်မှု) တို့သည် ဝီရိယ၏ အုတ်မြစ်ဖြစ်ပြီး၊ ဤတရားများ ပြည့်စုံမှသာ လောကအကျိုးကို ဦးတည်သော ဝီရိယပါရမီ ဖြစ်လာသည်။
ဝီရိယပါရမီတွင် ကံ (မျိုးစေ့)၊ ဉာဏ် (ရေ)၊ ဝီရိယ (မြေဩဇာ) သုံးမျိုး ပေါင်းစပ်ရန် လိုအပ်သည်။ ကံသည် သတ္တဝါတို့၏ သန္တာန်တွင် အနန္တရှိသော အလားအလာများအဖြစ် တည်ရှိပြီး၊ ဉာဏ်ဖြင့် မှန်ကန်စွာ ရွေးချယ်ကာ၊ ဝီရိယဖြင့် အကောင်အထည်ဖော်မှသာ ကုသိုလ်အကျိုးကို ဖြစ်ပေါ်စေနိုင်သည်။
၃. ဝီရိယ၏ အဆင့်သုံးရပ်
[ပြင်ဆင်ရန်]- အာရမ္ဘဝီရိယ: လုပ်ငန်း၏ အစပိုင်းတွင် စိတ်လှုပ်ရှားမှု၊ မျှော်လင့်ချက်နှင့် အားတက်မှုတို့ လွှမ်းမိုးသည့် အဆင့်ဖြစ်ပြီး၊ သာယာဖွယ် (အဿာဒ) သဘောရှိသည်။ သို့သော် ကိလေသာ၏ အနှောင့်အယှက်များကို ပယ်ရှင်းရန် လိုအပ်သည်။
- နိက္ကမဝီရိယ: အလယ်ပိုင်းတွင် အခက်အခဲများနှင့် ရင်ဆိုင်ရသည့် မသာယာဖွယ် (အာဒီနဝ) အဆင့်ဖြစ်ပြီး၊ ဤအခက်အခဲများကို ကျော်လွှားနိုင်မှသာ ရှေ့ဆက်နိုင်သည်။
- ပရက္ကမဝီရိယ: အဆုံးပိုင်းတွင် လုပ်ငန်းပြီးမြောက်ပြီး အဿာဒနှင့် အာဒီနဝမှ လွတ်မြောက်သည့် (နိဿရဏ) အဆင့်ဖြစ်သည်။ ဤအဆင့်သို့ ရောက်ရန် ကိလေသာ၏ အကြွင်းအကျန်များကိုလည်း ပယ်ရှင်းရန် လိုအပ်သည်။
ဤအဆင့်သုံးရပ်သည် ကိလေသာကို အာတာပ (လောင်မြိုက်ခြင်း) ဖြင့် ပယ်ရှင်းပြီး၊ လုပ်ငန်းကို အစမှအဆုံးထိ အောင်မြင်စေရန် ဝီရိယ၏ စွမ်းအားကို ပြသသည်။
၄. ဝဏ္ဏပထဇာတ်မှ ဝီရိယပါရမီ
[ပြင်ဆင်ရန်]ဝဏ္ဏပထဇာတ်တွင် ဘုရားလောင်းဖြစ်သော ကုန်သည်မှူးသည် သဲကန္တာရတွင် လမ်းမှားပြီး ရေပြတ်သွားသောအခါ၊ အတောင်ခြောက်ဆယ်အနက် ရေတွင်းတူးရာတွင် ကျောက်ဖြာနှင့် ကြုံရသည်။ အခြားသူများ လက်လျှော့ချိန်တွင် ၎င်းသည် ဉာဏ်နှင့် လုံ့လဝီရိယဖြင့် ကျောက်ဖြာကို ကွဲအောင် ထုရိုက်စေ၍ ရေရရှိကာ၊ လှည်းကုန်သည် ငါးရာကို အသက်ဘေးမှ ကယ်တင်ခဲ့သည်။ ဤဇာတ်တွင် ဝီရိယသည် ဉာဏ်နှင့်ယှဉ်ပြီး၊ အသက်မသေမချင်း မလျှော့သော ဇွဲလုံ့လဖြင့် လောကအကျိုးကို ဆောင်ရွက်နိုင်ခဲ့သည်။
၅. မဟာဇနကဇာတ်မှ ဝီရိယပါရမီ
[ပြင်ဆင်ရန်]မဟာဇနကဇာတ်တွင် ဘုရားလောင်းဖြစ်သော မဟာဇနကမင်းသားသည် သင်္ဘောပျက်ပြီး သမုဒ္ဒရာတွင် ကူးခတ်ရင်း၊ သင်္ဘောသား ခုနစ်ရာက ဘဝနိကန္တိကတဏှာဖြင့် လက်လျှော့ပြီး သေဆုံးခဲ့သော်လည်း၊ ၎င်းက သီလ၊ သမာဓိ၊ ပညာတို့နှင့် ယှဉ်သော ဓမ္မဝါယာမ (တရားနှင့်လျော်သော ဝီရိယ) ဖြင့် ခုနစ်ရက်ကြာ ကူးခတ်ကာ မိထိလာထီးနန်းကို ရရှိခဲ့သည်။ ၎င်းသည် ကံကို ဆန္ဒအလွန်၌ ရှိသည်ဟု မှတ်ယူပြီး၊ ဉာဏ်နှင့် ဝီရိယကို ဆန္ဒအတွင်း၌ အသုံးချကာ၊ သမ္မာဒိဋ္ဌိ (မှန်ကန်သော အမြင်) ဖြင့် အကြောင်းနှင့် အကျိုးကို ဆင်ခြင်ခဲ့သည်။ ဤဇာတ်တွင် ဝီရိယသည် လောကအကျိုးနှင့် ဓမ္မထွန်းကားမှုကို ဦးတည်သော ပါရမီအဖြစ် ထင်ရှားသည်။
၆. ဝီရိယပါရမီနှင့် အခြားပါရမီများ
[ပြင်ဆင်ရန်]ဝီရိယသည် ပဓာနဖြစ်သော်လည်း၊ ဒါန (စွန့်လွှတ်မှု)၊ သီလ (ကိုယ်ကျင့်သိက္ခာ)၊ နေက္ခမ္မ (တဏှာမှ လွတ်မြောက်မှု)၊ ပညာ (ဉာဏ်အသိ)၊ ခန္တီ (သည်းခံမှု)၊ သစ္စာ (ဖြောင့်မတ်မှု)၊ အဓိဋ္ဌာန် (ဆုံးဖြတ်ချက်တည်မြဲမှု)၊ မေတ္တာ (ချစ်ကြင်နာမှု)၊ ဥပေက္ခာ (မယိမ်းယိုင်မှု) စသည့် ကျန်ပါရမီကိုးပါးတို့က အပဓာနအားဖြင့် ပံ့ပိုးပေးသည်။ ဤပါရမီများ ပြည့်စုံမှသာ ဝီရိယသည် နိဗ္ဗာန်သို့ ဦးတည်နိုင်သည်။
နိဂုံး
[ပြင်ဆင်ရန်]ဝီရိယပါရမီသည် အခက်အခဲများကို ကျော်လွှားပြီး၊ ကရုဏာနှင့် ဥပါယကောသလ္လဉာဏ်ဖြင့် လောကအကျိုးကို ဦးတည်သော မြင့်မြတ်သော အားထုတ်မှုဖြစ်သည်။ ဝဏ္ဏပထဇာတ်နှင့် မဟာဇနကဇာတ်တို့မှတစ်ဆင့်၊ ဝီရိယသည် ဉာဏ်၊ သီလ၊ သမာဓိတို့နှင့် ယှဉ်ကာ၊ ကိလေသာကို ပယ်ရှင်းပြီး၊ သံသရာမှ လွတ်မြောက်ရန် အဓိကအင်အားဖြစ်ကြောင်း ထင်ရှားသည်။ ဤတရားကို လက်တွေ့ကျင့်သုံးမည်ဆိုပါက၊ လောက၏ စိန်ခေါ်မှုများကို အောင်နိုင်ပြီး၊ နိဗ္ဗာန်ချမ်းသာသို့ ရောက်ရှိနိုင်မည်ဖြစ်သည်။
ဆက်စပ်ဖတ်ရှုရန်
ကိုးကား
- ↑ ဗုဒ္ဓ လောကသားတို့၏ အနှိုင်းမဲ့ကျေးဇူးရှင် ကိုယ်ကျင့်ဗုဒ္ဓဝင် ဦးရွှေအောင် သကျသီဟဓမ္မာစရိယ(ဝဋံသကာ)စေတီယင်္ဂဏ ဓမ္မာစရိယ အစိုးရဓမ္မာစရိယ(သိရောမဏိ)မဟာဝိဇ္ဇာ(သက္ကဋ)