သီလပါရမီ
| တစ်စိတ်တစ်ပိုင်း ဖော်ပြချက် |
| ဗုဒ္ဓဘာသာ |
|---|
 |
သီလပါရမီသည် ဗုဒ္ဓဘာသာတွင် ပါရမီဆယ်ပါး၏ ဒုတိယတရားဖြစ်ပြီး၊ ကိုယ်ကျင့်သိက္ခာကို ဖြူစင်မြင့်မြတ်စေရန် အကျင့်စာရိတ္တကို စောင့်ထိန်းခြင်းဖြင့် ဒုစရိုက်မှ ရှောင်ကြဉ်ကာ သုစရိုက်ကို ပွားများစေသည့် ကုသိုလ်တရားတစ်ခုဖြစ်သည်။ ဗုဒ္ဓ လောကသားတို့၏ အနှိုင်းမဲ့ကျေးဇူးရှင် ကိုယ်ကျင့်ဗုဒ္ဓဝင်တွင် သီလပါရမီ၏ အနှစ်သာရကို အလီနသတ္တုမင်းသား၏ ဘဝဇာတ်ကြောင်းနှင့် ဆက်စပ်ဖော်ပြထားပြီး၊ လောကငြိမ်းချမ်းမှုနှင့် သံသရာမှ လွတ်မြောက်ရေးအတွက် ၎င်း၏ အရေးပါမှုကို အလေးပေးထားသည်။ အောက်တွင် သီလပါရမီ၏ အဓိကအချက်များကို ပေါ်လွင်အောင် အကျဉ်းချုပ် ဖော်ပြထားသည်။[၁]
၁. သီလပါရမီ၏ သဘောသဘာဝ
[ပြင်ဆင်ရန်]သီလပါရမီသည် ကာယဒုစရိုက် (သူ့အသက်သတ်ခြင်း၊ သူ့ဥစ္စာယူခြင်း၊ သူ့အိမ်ရာကျူးလွန်ခြင်း) သုံးမျိုးနှင့် ဝစီဒုစရိုက် (လိမ်ညာခြင်း၊ ကုန်းတိုက်ခြင်း၊ ခြိမ်းခြောက်ပြောဆိုခြင်း၊ မြှောက်ပင့်ပြောဆိုခြင်း) လေးမျိုးတို့မှ ရှောင်ကြဉ်ခြင်းဖြင့် ကိုယ်ကျင့်သိက္ခာကို ဖြူစင်စေသည်။ ၎င်းသည် သမ္မာကမ္မန္တ (မှန်ကန်သော ကာယကံ)၊ သမ္မာဝါစာ (မှန်ကန်သော စကား) နှင့် သမ္မာအာဇီဝ (မှန်ကန်သော အသက်မွေးမှု) တို့ကို ဖြစ်ပေါ်စေပြီး၊ ဒုစရိုက်ကင်းသော ဒေသတစ်ခုကို တည်ဆောက်ရာတွင် အခြေခံအုတ်မြစ်ဖြစ်သည်။ သုစရိုက်များ ထွန်းကားလာသည်နှင့်အမျှ ငြိမ်းချမ်းမှုကို ဆောင်ကြဉ်းပေးသည်။
၂. စိတ်ဓာတ်၏ ဖြူစင်မှု
[ပြင်ဆင်ရန်]သီလပါရမီဖြစ်ရန် ရိုးရိုးသီလထိန်းသိမ်းရုံမျှဖြင့် မလုံလောက်ဘဲ၊ ဘဝသမ္ပတ္တိ (လောကီချမ်းသာ) နှင့် ဘောဂသမ္ပတ္တိ (စည်းစိမ်ချမ်းသာ) ကို မမျှော်ကိုးသော စိတ်ဓာတ်ဖြူစင်ဖြောင့်မတ်မှု လိုအပ်သည်။ စိတ်ဓာတ်ဖြူစင်မှသာ မနောဒုစရိုက် (လောဘ၊ ဒေါသ၊ မောဟ) များမှ ကင်းစင်နိုင်ပြီး၊ ပါရမီအဆင့်သို့ ရောက်ရှိသည်။ အလီနသတ္တုမင်းသား၏ ဇာတ်လမ်းတွင် ဤစိတ်ဓာတ်ဖြူစင်မှုကို ပြသထားပြီး၊ သူ၏ သစ္စာစောင့်ထိန်းမှုနှင့် ကိုယ်ကျိုးမမျှော်ကိုးသော စွန့်လွှတ်မှုက သီလပါရမီ၏ အဓိကအင်အားဖြစ်ကြောင်း သက်သေပြသည်။
၃. သစ္စာနှင့် သီလပါရမီ
[ပြင်ဆင်ရန်]သီလပါရမီ၏ အဓိကအချက်တစ်ခုမှာ သစ္စာတည်မှုဖြစ်သည်။ အလီနသတ္တုမင်းသားသည် ဖခင်ဖြစ်သူ ဇယဒိသမင်းကြီး၏ ဘီလူးနှင့် ပြုလုပ်ခဲ့သော ပဋိညာဉ်ကို လိုက်နာရန် မိမိအသက်ကို စွန့်လွှတ်ခဲ့သည်။ ဤဖြစ်ရပ်တွင် ဇယဒိသမင်းကြီးသည် ဘီလူး၏ လက်မှ လွတ်မြောက်ရန် သစ္စာပြုခဲ့ပြီး၊ နန္ဒပုဏ္ဏားထံမှ ဂါထာနာပြီးနောက် ဘီလူးထံ ပြန်လာမည်ဟု ကတိပြုခဲ့သည်။ ထို့နောက် အလီနသတ္တုသည် ဖခင်၏ ကတိကို ကိုယ်စားပြုကာ ဘီလူးထံသို့ သွားရောက်ခဲ့သည်။ ဤသစ္စာစောင့်ထိန်းမှုသည် သီလပါရမီ၏ အမြင့်မားဆုံး ပြယုဂ်ဖြစ်ပြီး၊ ကိုယ်ကျင့်တရားကို မိမိအသက်ထက် ပို၍ တန်ဖိုးထားကြောင်း ပြသသည်။
၄. လောကအကျိုးကို ရှေးရှု
[ပြင်ဆင်ရန်]သီလပါရမီသည် မိမိကိုယ်ကျိုးထက် လောက၏ အကျိုးစီးပွားကို ရှေးရှုရန် လိုအပ်သည်။ အလီနသတ္တု၏ မိသားစုသည် မင်းသားအား ဘီလူးထံ မသွားရန် တားမြစ်နိုင်ခဲ့သော်လည်း၊ ၎င်းတို့သည် ကိုယ်ကျင့်တရားကို စွန့်လွှတ်ခြင်းထက် သားဖြစ်သူကို စွန့်လွှတ်ရန် ရွေးချယ်ခဲ့သည်။ အကယ်၍ ဘုရင်တစ်ပါးက ဒုစရိုက်ကျူးလွန်ပါက၊ ထိုအကျိုးဆက်သည် ပြည်သူတစ်ရပ်လုံးအပေါ် ကျရောက်နိုင်သည်ဟု ယုံကြည်ခဲ့သည်။ ထို့ကြောင့် အများ၏ အကျိုးအတွက် တစ်ဦးကို စတေးခြင်းသည် သီလပါရမီ၏ မြင့်မြတ်သော ရည်ရွယ်ချက်ဖြစ်ပြီး၊ ဤစွန့်လွှတ်မှုက ဂေါတမမြတ်စွာဘုရား ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်ခဲ့သည့် အကြောင်းတစ်ရပ်ဖြစ်သည်။
၅. သမ္မာဒိဋ္ဌိနှင့် ဆက်နွယ်မှု
[ပြင်ဆင်ရန်]သီလပါရမီကို ဖြည့်ကျင့်ရာတွင် သမ္မာဒိဋ္ဌိ (မှန်ကန်သော အမြင်) သည် အရေးပါသည်။ အလီနသတ္တုနှင့် ဇယဒိသမင်းကြီးတို့သည် ပေါရိသာဒဘီလူးကို ရန်သူအဖြစ် မမြင်ဘဲ၊ အသက်ချမ်းသာပေးခဲ့သော ကျေးဇူးရှင်အဖြစ် မြင်ခဲ့သည်။ ဤသမ္မာဒိဋ္ဌိကြောင့် အလောဘ (စွန့်လွှတ်ခြင်း) နှင့် အဒေါသ (ချစ်ခင်ခြင်း) တို့ ဖြစ်ပေါ်လာပြီး၊ အင်အားသုံး၍ ဘီလူးကို သတ်ရန် မကြိုးစားဘဲ သစ္စာအတိုင်း အစားခံရန် သွားခဲ့သည်။ ဆန့်ကျင်ဘက်အနေဖြင့် မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိ (မှားယွင်းသော အမြင်) ရှိပါက တဏှာ၊ မာန၊ ဒေါသ တို့ဖြစ်ပြီး၊ သံသရာကို ရှည်ကြာစေသည်။
၆. ပါရမီဆယ်ပါး၏ ပါဝင်မှု
[ပြင်ဆင်ရန်]သီလပါရမီကို ပဓာနပြုထားသော်လည်း၊ အလီနသတ္တု၏ ဇာတ်လမ်းတွင် ကျန်ပါရမီများလည်း အပဓာနအားဖြင့် ပါဝင်သည်။ အသက်စွန့်ခြင်းသည် ဒါနပါရမီ၊ အကျိုးမမျှော်ကိုးခြင်းသည် နေက္ခမ္မပါရမီ၊ ဘီလူးကျေနပ်အောင် ဆောင်ရွက်ခြင်းသည် ပညာပါရမီ၊ ရဲရင့်စွာ အားထုတ်ခြင်းသည် ဝီရိယပါရမီ၊ အရာရာကို သည်းခံပြီး လုပ်ငန်းပြီးမြောက်အောင် ဆောင်ရွက်ခြင်းသည် ခန္တီပါရမီ၊ ဘီလူးထံ ပဋိညာဉ်အတိုင်း မပျက်မကွက် သွားရောက်အစားခံခြင်းသည် သစ္စာပါရမီ၊ ဖခင်ကိုယ်စား အစားခံမည်ဟု ဆုံးဖြတ်ထားသည့်အတိုင်း မရွေ့မလျောဘဲ ဆောင်ရွက်ခြင်းသည် အဓိဋ္ဌာန်ပါရမီ၊ ဘီလူးအပေါ် မေတ္တာထားခြင်းသည် မေတ္တာပါရမီ၊ ဘီလူး၏ ကောင်းဆိုးဆက်ဆံမှုကို လျစ်လျူရှု၍ ခိုင်းသမျှ လိုက်နာခြင်းသည် ဥပေက္ခာပါရမီဖြစ်သည်။ ဤသို့ ပါရမီဆယ်ပါး အချင်းချင်း ဆက်စပ်ပါဝင်နေပြီး၊ သီလပါရမီသည် ကျန်တရားများကို အားဖြည့်ပေးသည့် အခြေခံအုတ်မြစ်ဖြစ်ကြောင်း ပြသသည်။
၇. ငြိမ်းချမ်းမှုနှင့် သီလပါရမီ
[ပြင်ဆင်ရန်]သီလပါရမီ၏ အဆုံးစွန်ရည်မှန်းချက်မှာ လောကကို ငြိမ်းချမ်းစေရန်ဖြစ်သည်။ ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ တိုးတက်မှု (လာဘဂ္ဂမဟတ္တ) နှင့် စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ တိုးတက်မှု (ဗာဟုဿစ္စမဟတ္တ) တို့သည် ငြိမ်းချမ်းမှုကို မပေးနိုင်ဘဲ၊ လောဘ၊ ဒေါသ၊ မာနတို့၏ အရင်းခံဖြစ်သည့် အာသဝဋ္ဌာနိယသာ ဖြစ်သည်။ သို့သော် ကိုယ်ကျင့်သိက္ခာဖြူစင်မှုသည် ဒုစရိုက်ကို လျော့နည်းစေပြီး၊ ဘက်မလိုက်မှု၊ သတ္တိ၊ နှင့် အကြောက်တရားကင်းမှုကို ဖြစ်ပေါ်စေသည်။ အလီနသတ္တုသည် သီလပါရမီကို ဖြည့်ကျင့်ခဲ့သဖြင့် “အကြောက်တရား” ကို အောင်နိုင်ခဲ့ပြီး၊ မေတ္တာဖြင့် ဒေါသကို နိုင်ခဲ့သည်။ ဤသို့ သီလပါရမီသည် လောကချမ်းသာကို ငြိမ်းချမ်းမှုအပေါ်တွင် တည်ဆောက်နိုင်ရန် အဓိကသော့ချက်ဖြစ်သည်။
၈. သံသရာမှ လွတ်မြောက်ရေး
[ပြင်ဆင်ရန်]သီလပါရမီကို ကျင့်သုံးခြင်းသည် သံသရာမှ လွတ်မြောက်ရန် အခြေခံလမ်းစဉ်ဖြစ်သည်။ အလီနသတ္တုနှင့် ဇယဒိသမင်းကြီးတို့၏ စွန့်လွှတ်မှုသည် မိမိကိုယ်ကျိုးထက် လောက၏ အကျိုးကို ရှေးရှုခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး၊ ဤလုပ်ရပ်က သဗ္ဗညုတဉာဏ်ရရှိရန် တစ်ဆင့်ဖြစ်ခဲ့သည်။ စာတမ်းတွင် ဖော်ပြထားသည့်အတိုင်း၊ မြတ်စွာဘုရားသည် သုမေဓာရှင်ရသေ့ဘဝတွင် “နတ်နှင့်တကွသော လောကကို သံသရာဒုက္ခမှ ကယ်တင်အံ့” ဟု ကြွေးကြော်ခဲ့ပြီး၊ အလီနသတ္တု၏ ဒုက္ခမျိုးကို ကမ္ဘာသန်းပေါင်းများစွာ ခံစားကာ ပါရမီဖြည့်ခဲ့သည်။ ဤစွန့်လွှတ်မှုကြောင့် ဘုရားဖြစ်လာခဲ့ပြီး၊ သတ္တဝါများကို သံသရာမှ လွတ်မြောက်ရန် လမ်းဖွင့်ပေးနိုင်ခဲ့သည်။
ဆက်စပ်ဖတ်ရှုရန်
ကိုးကား
- ↑ ဗုဒ္ဓ လောကသားတို့၏ အနှိုင်းမဲ့ကျေးဇူးရှင် ကိုယ်ကျင့်ဗုဒ္ဓဝင် ဦးရွှေအောင် သကျသီဟဓမ္မာစရိယ(ဝဋံသကာ)စေတီယင်္ဂဏ ဓမ္မာစရိယ အစိုးရဓမ္မာစရိယ(သိရောမဏိ)မဟာဝိဇ္ဇာ(သက္ကဋ)